Het LICHAAM TRACHT de HOEVEELHEID OPGESLAGEN VET te STABILISEREN.
De eigenschap van adipocyten (adipose cellen) om het hormoon
leptine
af te scheiden evenredig aan de adipose massa werd ontdekt in 1994. Daarvóór waren wetenschappers al op zoek naar een "boodschapper" (zoals een hormoon) die de hoeveelheid opgeslagen vet of misschien de verandering daarin, zou melden.
Friedman kwam met de hypothese dat een toename/afname in leptine productie een seintje zou geven aan de hypothalamus, met als gevolg een verandering in de drang naar voedsel opname en een wijziging in de
"Resting Metabolic Rate", RMR
dat is het Basaal Metabolisme.
De wijzigingen zouden zowel plus als min kunnen zijn. De RMR, het basaal metabolisme, is de energie (kcal/kJoules) gebruikt voor organen, hart en ademhalings-spieren, vertering, cel vernieuwing, alles wat ook in rusttoestand voortgang moet vinden. RMR verbruikt een ruim deel van de dagelijkse voedsel-inname, 1500--1800 kcal (of eq. kJoules), persoons-gebonden.
Friedman's idee was dat het lichaam probeert de hoeveelheid opgeslagen vet terug te brengen op een "set-point" nivo, een door het lichaam aangehouden streefwaarde. Later is de hypothese verfijnd omdat men zich realiseerde dat de streefwaarde kan schuiven afhankelijk van cultuur-bepaalde of persoonlijke omstandigheden. "Cultureel" kan zijn een samenleving die zich heeft aangewend een overvloed van vet voedsel te gebruiken, "persoonlijk" kan bv. zijn, een zittend leven leiden.
Een TERUGKOPPELINGS-PROCES
Naar onze mening is de hypothese plausibel mits de "terugkeer naar streefwaarde" wordt gezien als korte termijn terugkoppeling reagerend op een verandering, en de verschuivende streefwaarde als een lange termijn volgsysteem dat reageert op absolute nivo's. Het lijkt op het gedrag van cruise control: in beginsel constant houden totdat een andere snelheid wordt ingesteld.
Naar analogie van een thermostaat noemt men onze fysieke stabilisator wel een adipostaat of lipostaat.
Het YOYO-EFFECT
Volgens de hypothese moet een interessant verschijnsel optreden na een stevige middellange termijn afslankkuur. De korte termijn terugkoppeling begint meteen na afloop van het strenge dieet de afgestoten vet reserves weer op te bouwen terwijl het lange termijn volgsysteem zich nog houdt aan de gereduceerde RMR. Het resultaat zal een doorslingering zijn, dwz. het individu wordt zwaarder dan voor de afslankkuur. Dit nu is een bekend verschijnsel in de afslankpractijk, aangeduid als
"het yoyo-effect".
NA-KUUR DIEET
Een manier om yoyo-en te voorkomen is de voedsel-inname na de afslankkuur te beperken door een "na-kuur dieet" aan te houden, lang genoeg om het lichaam de gelegenheid te geven de RMR, het basaal metabolisme, weer te laten stijgen naar het oorspronkelijke peil.
Helaas is er nog weinig ervaring mbt. practische gegevens zoals: wat is de tijdconstante van het lange termijn terugkoppelproces (zal persoons- gebonden zijn). Verder, wat is een goede calorische waarde voor het na-kuur dieet: iets in de buurt van de 1500 à 1800 kCal van het basaal metabolisme? Zou het een juiste aanpak zijn om de calorische inhoud van het na-kuur dieet stapsgewijs te verhogen, zo ja in welk tijdschema?
|
|